เรื่องเล่าจากชาวครัว ตอนที่ 9 : กระทะ เครื่องครัวที่หล่อหลอมวัฒนธรรมจากหลากภูมิภาค

สำหรับผู้มีอาชีพในการปรุงอาหาร คงไม่มีใครไม่รู้จัก เครื่องครัวชิ้นหนึ่งซึ่งได้เดินทางข้ามผ่านพรมแดนทางภูมิศาสตร์และวัฒนธรรม หล่อหลอมรสชาติและเทคนิคการปรุงอาหารจากหลากหลายภูมิภาค นั่นคือ กระทะ หรือที่รู้จักกันในภาษาอังกฤษว่า "Wok"

กระทะมีต้นกำเนิดในประเทศจีนตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่น ราว 200 ปีก่อนคริสตกาล เริ่มแรกนั้น กระทะถูกออกแบบมาเพื่อการประหยัดเชื้อเพลิงในการหุงต้มอาหาร ด้วยรูปทรงที่เว้าลึกและก้นโค้งมน ทำให้สามารถกระจายความร้อนได้อย่างทั่วถึงและรวดเร็ว เหมาะสำหรับการปรุงอาหารในปริมาณมากด้วยเชื้อเพลิงเพียงเล็กน้อย

การเดินทางของกระทะออกนอกประเทศจีนนั้น มีความเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้งกับการอพยพของชาวจีนโพ้นทะเล ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 เมื่อเกิดภาวะขาดแคลนอาหารและความวุ่นวายทางการเมืองในจีน ชาวจีนจำนวนมากได้อพยพไปยังดินแดนต่างๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศไทย พวกเขานำพาวัฒนธรรมการกินและเครื่องครัวอย่างกระทะติดตัวมาด้วย

ในประเทศไทย กระทะได้รับการยอมรับและปรับใช้อย่างแพร่หลาย ด้วยความเหมาะสมกับวิธีการปรุงอาหารแบบไทยที่เน้นการผัดและทอด กระทะจึงกลายเป็นเครื่องครัวที่ขาดไม่ได้ในครัวไทย การผัดไทย อาหารจานยอดนิยมของไทย เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของการผสมผสานระหว่างเทคนิคการปรุงอาหารแบบจีนกับวัตถุดิบและรสชาติแบบไทย

นอกจากนี้ กระทะยังมีบทบาทสำคัญในวัฒนธรรมการกินแบบ "หมูกระทะ" ที่เริ่มเป็นที่นิยมในประเทศไทยตั้งแต่ทศวรรษ 1990 รูปแบบการกินที่นำกระทะมาวางกลางโต๊ะ ให้ทุกคนได้ร่วมปรุงและรับประทานอาหารไปพร้อมๆ กัน สะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมการกินแบบรวมกลุ่มและความสัมพันธ์ในครอบครัวของคนไทย

ในแง่ของวัสดุ กระทะดั้งเดิมของจีนทำจากเหล็กหล่อ ซึ่งมีคุณสมบัติในการกระจายความร้อนได้ดีและสามารถเก็บกักความร้อนได้นาน แต่เมื่อเข้าสู่ยุคสมัยใหม่ วัสดุที่ใช้ทำกระทะมีความหลากหลายมากขึ้น ทั้งอลูมิเนียม สแตนเลส และกระทะเคลือบสารกันติด ซึ่งแต่ละชนิดก็มีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกันไป

ปัจจุบัน กระทะยังคงเป็นเครื่องครัวที่สำคัญในครัวทั่วโลก ไม่เพียงแต่ในการปรุงอาหารเอเชีย แต่ยังถูกใช้ในการปรุงอาหารหลากหลายวัฒนธรรม สะท้อนให้เห็นถึงการผสมผสานและแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมผ่านเครื่องครัวชิ้นเล็กๆ ที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน

สัมผัสรสชาดอาหารตามสูตรต้นตำรับ ยึดความปราณีตในการปรุงตามแบบฉบับอาหารถวายพระ ย้อนรอยอดีตด้วยบรรยากาศที่เสมือนทุกท่านได้ย้อนกลับไปยังวันวานแห่งเมืองสยามได้ทุกวันที่ร้าน "ณ บวร"

#ณบวร #nabowon #อาหารไทยต้นตำรับ